-
1 с
1. предлогс род. п.при обозначении предмета, места, с поверхности которого или от которого удаляется, отделяется кто-что-л.-дан/-дән2. предлогс вин. п.при указании на приблизительную меру, примерное количество чего-л.самаһы, тиклем, саҡлы, -лап/-ләп, -дай/-дәй, -ға/-гә яҡын3. предлогс твор. п.при обозначении совместности, указывая на предмет или лицо, участвующее в чём-л. вместе с кем-чем-л.менән4. предлогс твор. п.при указании на наличие чего-л. в чём-л.-лы/-ле, -ған/-гән5. предлогс твор. п.при обозначении характера, образа действия-ып/-еп6. предлогс твор. п.при обозначении предмета, лица, посредством или с помощью которого осуществляется действиеменән, арҡыры, -лап/-ләп7. предлогс твор. п.при указании на лицо или предмет, с которым что-л. происходит, который испытывает, претерпевает что-л.-ды/-де, менән, -ға/-гә8. предлогс твор. п.при обозначении цели действияменән9. предлогтвор. п.при обозначении лица или предмета, к которому устанавливается какое-л. отношение другого лица или предметаменәнс миру по нитке – голому рубашка — ил төкөрһә – күл булыр
илдән еп йыйһаң, яланғасҡа күлдәк булыр10. предлогпри обозначении места, откуда направлено движение, действие-дан/-дән11. предлогс род. п.при обозначении места, предмета, характеризующего какое-л. лицо или предмет по происхождению, пребыванию где-л. и т.п....ы, -дан/-дән килгән (алынған)12. предлогс род. п.при указании на время, являющееся начальным моментом в развитии какого-л. действия, состояния-дан/-дән (алып, башлап, бирле13. предлогс род. п.при обозначении лица, предмета, от которого берётся, получается, требуется что-л.-дан/-дән14. предлогс род. п.при обозначении предмета, лица, служащего образцом для подражания, воспроизведения-дан/-дән, -дың/-дең15. предлогс род. п.с существительными `согласие`, `разрешение`, `позволение` при указании на основание для совершения действияменән, буйынса, нигеҙендә16. предлогс род. п.при указании причины состояния, действия-дан/-дән17. предлогс род. п.при обозначении предмета, орудия, с помощью которого совершается действиеменән (башлап), -дан/-дән (башлап) -
2 густой
прил.ҡуйы, ҡалын -
3 мощный
1. прил.сильныйкөслө, ҡеүәтле2. прил.киң, ҡалын, көслө, ҙур, мөһабәт3. прил. горн.плотный, массивныйҡалын -
4 толстокожий
1. прил.ҡалын тиреле (ҡабыҡлы)2. прил. перен., разг.туң, ҡалын тиреле -
5 арестованный
1. прил.ҡулға алынған2. в знач. сущ.ҡулға алынған кеше, тотҡон -
6 подшефный
1. прил.шефлыҡҡа алынған2. в знач. сущ. м и ж подшефный и подшефнаяшефлыҡҡа алынған кеше -
7 толстостенный
-
8 толстый
1. прил.о круглых предметах; о плоских предметахйыуан; ҡалын2. прил.йыуан -
9 альт
1. м; муз.альтбалаларҙың ҡалын тауышы2. м; муз.альтхорҙа балаларҙың йәки ҡатын-ҡыҙҙың ҡалын тауышы менән башҡарылған партия3. м; муз.альттүбән регистрлы ҡыллы йәки тынлы музыка ҡоралы -
10 белокаменный
-
11 бровастый
-
12 вложение
-
13 вожделенный
-
14 выкладка
1. ж разг. см. выложить 32. ж уст.накладной узорөҫтән һалынған биҙәк3. жобычно мн. выкладкирасчёты, вычисленияхисаплау, иҫәпләү, иҫәп-хисап4. ж воен.һалдат кәрәк-ярағы -
15 вырезка
1. ж см. вырезать2. жвыемкауйынтыҡ, уйым3. жкиҫенте, киҫеп алынған өҙөк (киҫәк)4. жфилеһум ит, һөйәктән айырылған ит -
16 грабленый
-
17 дремучий
1. прил.о лесеҡара, ҡуйы, ҡалын2. прил. перен.ҡара, тома, шыр -
18 желанный
1. прил.ожидаемыйтеләп, көтөп алынған, теләгән, көткән2. прил.дорогой, милыйһөйөклө, ҡәҙерле -
19 жирный
1. прил.содержащий много жира; о мясе; о супе; о молокемайлы, майланған; һимеҙ; майлы, өрөлө; ҡуйы, ҡаймаҡлы2. прил.һимеҙ, көр, һимергән3. прил.о почве; о глинеһутлы; үҙле4. прил.о линииҡалын, йыуан -
20 заварной
1. прил.ҡайнатып алынған, бешерелгән, ҡайнар һыуға баҫып бешерелгән2. прил.ҡайната (бешекләй) торған
См. также в других словарях:
алын — Кыр эшләрендә эшкәртеләсе басуның бер башыннан икенчесенә кадәр бер кеше алып барырга тиешле кишәрлек; Ал … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
қалын — 1. (Алм., Жам.) қалың. Бұл жерде чөп қ а л ы н чығады (Алм., Жам.). 2. (Шымк., Сайр.) көп. Күздікүні бөдене қ а л ы н келеді (Шымк., Сайр.) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
басып алу — (Оккупация; лат. occupatio – жаулап алу) халықаралық құқық анықтамасы бойынша қарулы күш қолдану арқылы қарсыластың аумағын уақытша басып алу. Б.а. соғыстың сипатымен және оның саяси мақсаттарымен анықталады. Б.а. соғыстың өзі сияқты агрессиялық… … Казахский толковый терминологический словарь по военному делу
азық-түлікті жаппай жою қаруларынан қорғау — азық түлікті арнайы дайындалған ауа өткізбейтін қоймаларда сақтау арқылы қорғау. Ол үшін есіктер мен терезелер қымталып, саңылаулары жабысқыш ерітінділермен сыланады. Тағам өнімдері тереңдеп қазылған жайларда және арнайы бейімделген кен… … Казахский толковый терминологический словарь по военному делу
жоспарлы аэросурет — (Плановый аэроснимок) аэрофотоаппараттың оптикалық білігінің аспалы қалпында алынған немесе оның тік сызықтан 3о тан аспайтын ауытқуы кезінде алынған сурет. Ж.а. жергілікті жерді жан жақты зерттеуге және сол бойынша топографиялық карта секілді… … Казахский толковый терминологический словарь по военному делу
карта арқылы жол бойымен жүру — (Движение по дорогам с помощью карты) Алдын ала картамен жақсылап зерделеп алып, қозғалыс маршрутын: жол сипатын, жол бойындағы құрылыстарды, көкжиек тұсына қатысты жалпы бағыт жолын, өтуі қиын тұстардың орналасуын және оларды айналып өтуге… … Казахский толковый терминологический словарь по военному делу
тигізудің орташа нүктесі — (Средняя точка попадания) орташа траекторияның нысана бетімен (бөгет пен) қиылысу нүктесі. Бұл нүктеге оқтың тимеуі де мүмкін. Т.о.н. ату құралының дәл атысын тексеру барысында 4 оқтесігі бойынша анықталады. Ол үшін тік сызықпен екі оқтесігін… … Казахский толковый терминологический словарь по военному делу
шекараны күзету кезінде қару қолдану — Қазақстан Республикасының Мемлекеттік шекарасын күзетуді жүзеге асырушы шекара әскерлері мен Әуе шабуылына қарсы қорғаныс әскерлері қару мен ұрыс техникасын: – Қазақстан Республикасының аумағына қарулы шабуыл жасауға және қарулы басып кіруге… … Казахский толковый терминологический словарь по военному делу
ежігей — зат. 1. Майы алынған сүттің сарсуын қайнату арқылы алынған сары түсті қоймалжың, ежігей. 2. Осы қоймалжыңнан жасалған қышқылтым уақ құрт немесе сықпа … Қазақ дәстүрлі мәдениетінің энциклопедиялық сөздігі
шикі қаймақ — (Қост., Жанг.) қаймақ, шикі сүттің бетінен алынған, я сүт машинадан тартылып алынған қаймақ. Ш и к і қ а й м а ққ а тары былғап берейін бе? Келісоққа ш и к і қ а й м а қ қосамыз (Қост., Жанг.) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
ағаш — адам. ауыс. Қатып қалған, қайырымсыз, мейірімсіз. Ақ желке сияқты өзінен елі төменге құдайсып өзінен бір саты «жоғарыға алдияр тақсыр» деп бас иіп, жорғақтап, бендесіп тұратын нәрсіз, ой санасыз, а ғ а ш а д а м ғ а бүгінгі ұзақ ісі естіп біліп… … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі